Keuzestress

Het leven is onvoorspelbaar en blijft ons verassen. Als we stress of pijn ervaren bestempelen we dat meestal als onprettig. We kunnen bij stress spreken van eerste- en tweede stressreactie. De analogie van de twee pijlen geeft dit duidelijk weer. Eerste pijl Een stressvolle gebeurtenis overkomt ons. De eerste pijl. We ervaren fysieke pijn of onprettige emoties zoals bijvoorbeeld angst, verdriet of boosheid. Voorbeelden: Je groet iemand die je goed kent, deze persoon groet jou niet terug - De gevoelens die je ervaart: Afwijzing, verdriet - Lichamelijke sensaties die je ervaart: Knoop in je maag, je krijgt het heet, je wordt rood, je ervaart steken in de borst en een dichtknijpend gevoel bij je keel Een collega maakt een onprettige opmerking over jouw werk - Het gevoel wat je ervaart: Boosheid - Lichamelijke sensaties die je ervaart: Het ballen van je vuisten, je kaken klemmen op elkaar, fronsende wenkbrauwen zweten, spieren die aanspannen in je romp. Eerste pijlen horen bij het leven en zijn vaak onvermijdelijk. Vaak reageren we onbewust en vanuit automatisme op deze eerste pijl. De reacties op de eerste pijl vormen de tweede stressreactie, de tweede pijl. Want hoe gaan we om met de gebeurtenis? Kun je aanvaarden dat de eerste pijl je heeft getroffen? Kun je ruimte geven aan de stress? Tweede pijl Met de reacties van de tweede pijl houd je stress in stand. Vaak zitten we - onbewust - lang vast in deze tweede pijl. Ervaringen die kunnen ontstaan ná het afschieten van de eerste pijl met als voorbeeld de afwijzing; je groet iemand en die ander groet niet terug: - Gedachten die je ervaart: ‘Wat heb ik gedaan? Heb ik iets verkeerds gezegd? Het is toch niet netjes om niet terug te groeten? Ik zal het vast verdiend hebben. Ik moet dit goedmaken. Zij vindt me vast niet aardig/leuk genoeg. Ze zal me vast uitlachen en hierover roddelen met iemand. Dat wil ik niet.’ - Gevoelens die je ervaart: Onzekerheid, verdriet, angst - Lichamelijke sensaties breiden uit of worden intenser ervaren De gebeurtenis wordt steeds persoonlijker: het roept nieuwe negatieve gevoelens op en vergroot zo de impact die het gebeuren op ons heeft. Voor we het weten zorgt die ene - de eerste trigger - gebeurtenis ervoor dat we langer dan noodzakelijk blijven hangen in een onprettige stemming. We kunnen pijlen blíjven afschieten na de tweede pijl. We komen terecht in een neerwaartse spiraal. Bijvoorbeeld: - Gedachten die je ervaart: Het is stom dat ik mezelf afgewezen voel, dat slaat nergens op. Ik wil me niet afgewezen voelen. Wat als het gevoel niet weggaat? Het zal wel aan mij liggen, ik ben nou eenmaal gevoelig. Ik haat dat ik gevoelig ben. Ik wil dit niet. Hoe moet dit nu verder? Ik zie de toekomst somber in. - Gevoelens die je ervaart: Wanhoop, angst, haat, somberheid - Lichamelijke sensaties breiden uit of worden intenser ervaren Veel van ons zullen zich in deze beschrijving herkennen. We zijn als mensen zo geconditioneerd dat we de eerste pijl niet gemakkelijk kunnen aanvaarden. Tevens is het moeilijk om uit de cirkel te stappen als we ons simpelweg niet bewust zijn van wát er gebeurt. Zonder bewustwording geen verandering . Het overkomt ons, het is een automatische reactie. Mindfulness/bewustwording Zolang je leeft wordt je door eerste pijlen getroffen. Het is de tweede pijl waarmee we binnen de mindfulness training werken. Wanneer je bewust wordt van jouw reacties op de eerste en tweede pijl ontstaat er potentie tot verandering. Er ontstaat ruimte voor het maken van een keuze. Hoe reageer ik? Hoe wil ik reageren? Welke actie onderneem ik om uit de cirkel te stappen? Door het regelmatig trainen van je aandacht, het vergroten van jouw bewustzijn, zul je merken dat de stress je eerder loslaat. Je draagt automatische reacties al jaren met je mee. Het zijn vaak ingesleten patronen geworden. Het is dan ook logisch dat er geen ‘quick-fix’ - een snel recept - bestaat om ‘gewenste reacties’ eigen te maken. Training is nodig om dit te kunnen bewerkstelligen.

Ik train geregeld mensen die zeggen: ‘Ik heb geen tijd voor mezelf. Ik heb het te druk, ik kan geen tijd vrijmaken want..’ dit zus zo. Ja dat is klote als je dat zo ervaart. Het al helemaal klote als je er in gelooft. Later in de training verandert de zin in: ‘ik neem geen tijd voor mezelf, ik gun het mezelf niet of ik durf het niet.’ Dat is al een hele shift. Gaaf die bewustwording. Het is jammer als je geen tijd voor jezelf neemt met wat voor reden dan ook. Je helpt er niet alleen jezelf mee maar ook jouw omgeving. Want doordat jij meer tijd neemt voor jezelf ontdek je sneller wat je nodig hebt en onderneem je daarin actie. Je zit beter in je vel waardoor je van veel grotere waarde kan zijn voor jouw omgeving. En doe je niets? Dan verandert er ook niets. Duh.. Maar ik hoor vaak ‘Het zal wel loslopen, het wordt straks vast rustiger..’ eh ja, good luck with that. Er is altijd wel íets. Je blijft dezelfde problemen tegenkomen, als in een cirkel. Alleen jij kan die unsatisfying circle van ‘geen-tijd-nemen-voor-jezelf’ doorbreken. En ja daar is soms moed voor nodig. Maar het is o zo de moeite waard. Begin jij vandaag met meer tijd voor jezelf nemen?

Mindfulness-meditatie is niet: Zitten op een kussen of matje. In een moeilijke- speciale houding. Met je ogen dicht. Je vingers gedrapeerd in een betekenisvolle pose. Gekleed in een speciaal pakkie. Helemaal alleen. Binnen in een rustige ruimte. Zonder geluid. Minimaal 20 minuten. Leren om je hoofd leeg te maken. Negatieve gedachten omzetten naar positieve. Zweven naar een prettige staat van zijn. Geen boosheid, angst of verdriet voelen. Jezelf zen (wat dat ook mag zijn) voelen. Volledig ontspannen. Als dit het beeld is wat je bij mindfulness hebt dan help ik je er graag vanaf. Het is niet realistisch en toch hoor ik deze verwachtingen vaak. Zonde. Het beeld is vertekend, de lat ligt te hoog waardoor men er niet aan begint. “Dat lukt me nooit!” Nee, mij ook niet:). Gelukkig is dat ook niet nodig. Het maakt namelijk niet uit hoe de omstandigheden zijn of in welke houding zit, ligt of staat. Natuurlijk kan het soms wel bijdragen, maar het belangrijkste is dat je leert de JUISTE aandacht te geven aan de ervaringen die er nu zijn. De basistechniek noem ik het maar even. Als je dat onder de knie hebt kun je het overal en altijd toepassen. Overal en altijd die connectie maken met jezelf waardoor je inzicht krijgt in wat je echt belangrijk vindt en wat je nodig hebt. Een top investering in jezelf vind ik. Welke verwachtingen heb jij over mindfulness-meditatie?

Een vol hoofd, gejaagd gevoel en eindeloze moetjes op je to-do-lijst. Wanneer heb jij rust? Stressvrij zijn bestaat niet. Het gaat erom hoe je OMGAAT met stress. Vaak voegen we een hoop onnodige shit toe aan de bestaande stress of pijn. Dit is niet raar, maar wel zonde. Wist je dat: - We dagelijks 40.000-60.000 gedachten hebben? - Minimaal 70% van deze gedachten negatief geladen zijn of een alarmerende functie hebben? - Gedachten bepalen hoe je je voelt? - Gedachten bepalen hoe je handelt? - Gedachten van grote invloed zijn op je gezondheid? - Jij niet je gedachten bent? - Gedachten geen feiten zijn? Deze informatie zette mij wel aan het denken. Mijn gedachten waren niet erg helpend en ik dacht; ‘dit moet anders kunnen’. Ik zette de stap richting mindfulness en met succes! Hoe komt deze informatie bij jou binnen? Vaak hebben we niet door hoe vaak en hoe lang we in gedachten zijn verzonken. We zijn ergens in het verleden of maken ons al zorgen over de toekomst. Het kan écht anders weet ik uit ervaring. Via mindfulnesstraining: - Word je bewust van deze gedachten, deze niet-helpende patronen - Krijg je grip op het eindeloze gepieker - Ervaar je, via contact met het lichaam, hoe het is om bij de ervaring in het huidige moment te zijn - Ontdek je nieuwe perspectieven die ervoor zorgen dat je zelf geen onnodige stress toevoegt Er is niemand die jouw ongemakken kan verlichten, dat kun je alleen zelf. Gelukkig is er wel ondersteuning op dit vlak via een wetenschappelijk bewezen methodiek: Een acht weekse mindfulnesstraining waarin je zelf gaat ervaren hoe mindfulness voor jou werkt. Er is zóveel meer mogelijk dan dat we denken. Zet jij de stap om mee te doen?

Ken je het gevoel dat ineens alles teveel is, niets meer leuk is en je maar blíjft piekeren? Ik wel. Er kan geen prikkel meer bij. Het gevoel kan (héél) lang aanhouden of je bent er zo doorheen.. zoals een van mijn coaches ooit zei: ’hoe meer je je verzet, hoe langer het duurt’. Ja ik ga dit gevoel toch echt niet toelaten zeker? We zijn zo ‘geprogrammeerd’ dat we ongemak altijd proberen te vermijden. En als het er dan toch is gaan we ontkennen, negeren, vechten of vluchten. Ik heb het allemaal geprobeerd maar het werkt niet! Ja misschien voor even.. maar later duikt het toch weer (vaak heftiger) op. Er is iets anders nodig, iets 180 graden anders. Kun jij het ongemak zien? Durf je het aan te gaan en erbij te blijven? Ook al heb je voorafgaand geen ‘bewijs’ dat het je gaat helpen? Het is niet makkelijk maar wel nodig om uiteindelijk af te rekenen met je demonen. Motivatie is key. Hoe graag wil jij van je demonen af? En wat heb je er voor over?

‘Jezus wat is zij overdreven Wat een opschepper Ze heeft echt een bord voor d’r kop’ Ik heb mezelf vaak betrapt op deze gedachtes en nog steeds zijn ze er af en toe. Als mensen enthousiast, blij of succesvol zijn en dit uiten wekte dat al snel irritatie bij me op en had ik mijn oordeel paraat. ‘Doe gewoon normaal asjeblief’ Er was jaloezie. Ik was niet tevreden met mijn leven maar was er absoluut niet bewust van. Ik reageerde het af door anderen te veroordelen. Ik geloofde oprecht dat ík het beter wist. Dat ík degene was die het echt snapte. Ík had de meest realistische blik, het leven is nou eenmaal niet zo leuk. Boy was I blind. Ik zat zo gevangen in mijn eigen belevingswereld en stond totaal niet open voor wat anders. Zo gevangen dat ik er ziek van werd. Ik nam een coach in de arm en ging aan de slag met mezelf. Deze coach praatte niet met mij mee, stond niet per sé aan mijn kant en liet me inzien wat mijn gedrag met anderen deed. Ze hield me een spiegel voor. Ze confronteerde me telkens weer. Ook al had ik geen baan.. dit was keihard werken. Ik heb ervaren dat - blijdschap uiten, enthousiast zijn en successen vieren nodig, fijn en moedig is - het belangrijk is om ruimte in te nemen. Pas dan kan ik ruimte geven aan een ander. - ik me het liefst omring met mensen die mij ruimte willen en uiteindelijk kunnen geven. Ik zeg nu vaker nee dan ja Ik spring nu vaker in het diepe Ik geloof nu dat wie ik ben en wat ik deel waardevol is En echt.. daar word ik zo blij van. Ik kan nu oprecht zeggen dat ik wil dat iedereen zo gelukkig, gezond, vrij en veilig mogelijk is. De gedachtes zoals beschreven komen nog wel eens langs maar ik geloof er niet meer (zo lang) in en dát maakt het verschil. Heb jij ook weleens dit soort gedachtes? Wat doe jij ermee?

Ik ben het nieuwe jaar stil begonnen, in retraite. Op oudejaarsdag sliep ik om 21.30 en werd vlak voor 00.00 wakker. Ik keek uit het raam om het vuurwerk te aanschouwen maar de mist blokkeerde mijn zicht. Vijf minuten later viel ik weer als een blok in slaap. Knallend het nieuwe jaar in dus. Op retraite gaan is voor mij altijd heel dubbel. Aan de ene kant vind ik het fijn omdat ik alle tijd aan mezelf kan besteden en met niemand rekening hoef te houden. Er zijn momenten dat ik intense rust, helderheid en creativiteit ervaar en dat is top. Aan de andere kant kan het ook heel confronterend zijn. De eerste paar dagen heb ik geregeld gedacht: ‘What the hell doe ik hier? Zal ik mijn koffers pakken?’ Juist omdat ik word teruggeworpen op mezelf en geen afleiding heb kom ik ook in aanraking met onprettige ervaringen zoals piekeren, fysiek ongemak, verveling en irritatie. Dat was deze keer dus niet anders. Het was fijn, het was niet fijn en het was neutraal. Meer smaken zijn er niet en ik heb ze allemaal geproefd. Ik zat deze retraite vooral in de vergelijk-modus. ‘Waarom glimlacht die ander de hele tijd? Wat doe ik verkeerd? Zó fijn kan het toch niet zijn?’ Ook merkte ik op hoe mijn perfectionisme me af en toe in de greep had. Gelukkig heb ik het steeds sneller door en kan ik er wat mee🤗 Stilte-retraites helpen mij beter om te gaan met patronen die onnodige stress veroorzaken. Als ik deze patronen ontken, er tegen vecht of er van vlucht zullen ze me altijd blijven vervelen. Vroeg of laat duiken ze wel weer op. Terwijl als ik ze opmerk, aandacht en ruimte geef blijven ze niet zo lang hangen én leer ik er nog iets van. Daar doe ik het voor.

Vorige week werd ik geïnterviewd (op beeld) door een groep studenten journalistiek over mindfulness. Vlak voor het bordje ‘on air’ ging branden zei een van de studenten tegen me ‘ik ben zó zenuwachtig.. bent u dat ook?’ en wiebelde heen en weer op d’r stoel. ’Ja’ zei ik.. ‘mijn hart draait overuren.. en noem me maar jij’. Doordat ze dit tegen mij zei en we beiden even over onze zenuwen konden praten zakte de spanning. Als ik een presentatie moest geven voor een groep wilde ik niet dat iemand merkte dat ik zenuwachtig was. Ik was bang dat mensen me als zwak of zielig bestempelden en daar had ik absoluut geen zin in. Ik probeerde situaties te mijden waarin ik zenuwachtig werd en als ik dat niet lukte probeerde ik uit alle macht mijn zenuwen weg te drukken of te verbloemen. Ik dacht dat het daarmee sneller over zou zijn en ik er het minste last van zou ervaren. Tja niet dus. Ik praatte er niet vaak over. Reacties als; dat is toch nergens voor nodig, je kan het zo goed’ had ik wel genoeg gehoord, die hielpen helemaal niet. Zenuwen hadden me in haar greep en ik had er last van. Ik maakte het erger door allerlei overtuigingen te koppelen aan het zenuwachtig zijn: Het hoort niet, ik ben niet goed genoeg, ik ben raar. Ik voegde onnodige stress toe. Uiteindelijk kreeg ik zicht op datgene wat ik aan het doen was. Ik leerde dat aandacht geven aan dat wat onplezierig was mij juist hielp en dat ik me daardoor veel beter voelde in vergelijking met het wegduwen. De zenuwen waren er nu toch, of ik het nu wilde of niet. Door dit regelmatig te ‘oefenen’ wordt de grip minder. Zenuwachtig zijn is steeds meer oké, zelfs ‘on air’. Hoe ga jij met je zenuwen om? Voeg jij er ook een hoop onnodige shit aan toe of laat je het rustig over je heen komen? Ik ben benieuwd. Wil je het hieronder met me delen?